Category Archives: cabaret/comedy

Zaterdag 31 oktober stonden de Gebroeders Harteveld en Fretz in theater Sneek. Vooraf vertelde Klaas mij via Facebook dat hij ze deze week in Meppel zou zien en vroeg of ik hem kon waarschuwen als het niks is en hij beter thuis zou kunnen blijven. ‘Zal ik doen.’ reageerde ik.

Klaas was er niet gerust op, bleek vanochtend uit zijn volgende reactie. Zonde. Daarom is deze post speciaal voor hem (maar ook voor jullie hoor).

Klik voor groter of klik hier.

Ha die Klaas,

Blijkbaar heb je er lucht van gekregen dat de voorstelling van de Gebroeders Harteveld en Fretz ‘minder gaat om lachen, gieren, brullen en meer om reflectie’. En reflectie is een vies woord. Nu vind ik dat wel meevallen – persoonlijk vind ik bijvoorbeeld ‘slufter’ veel viezer – maar ik kan me er iets bij voorstellen. Ik heb beloofd je te waarschuwen, dus daar ga ik. Ik zal proberen je een indruk te geven van wat voor soort voorstelling het is.

Een stelletje idealisten in een bunker, dat zijn Harteveld en Fretz. Vanuit die bunker en vanuit hun idealisme vertellen ze je hoe ze daar zo terecht zijn gekomen. Een belangrijk thema is dat ze bijna dertig zijn (= bijna zestig = bijna dood) en zich afvragen waar hun activisme is gebleven. Als je bijna dertig bent moet je sowieso naar de voorstelling, maar jonger (ik) of ouder (vrijwel iedereen die ik na afloop sprak) kan ook heel goed.

Het vertellen is inderdaad wel echt het belangrijkst. Je moet dus niet komen om te gieren en te brullen. Maar je moet wel komen (Je moet wel komen, Klaas!). Als het niet is voor het zo gemeende en eerlijke verhaal, dan toch zeker voor de mooie liedjes, die doen denken aan Kommil Foo en Acda en de Munnik. Tweestemmig, en begeleid door Marcel Harteveld op gitaar en door Laura Trompetter op slagwerk.

Ik geef toe, ‘cabaret’ is een beetje een problematische term, omdat het gebruikt wordt van gier-en-brul tot overdenking, maar ik wil je waarschuwen niet uit voorzorg thuis te blijven. Het woord ‘reflectie’ hoor je mij niet gebruiken en Harteveld en Fretz doen dat ook niet, dat beloof ik.

Veel plezier bij de eerlijke, muzikale voorstelling met humor en zelfspot donderdag. Laat je weten hoe het was en of je inderdaad beter niet thuis had kunnen blijven?

Groet!

Lotte

Update: aan het eind kwam alles goed, Lees hier alle reacties.

GASTPLOG VAN CAROLIEN BORGERS

In navolging van Yentl en de Boer maakte Carolien Borgers voor Humor heeft ook zijn leuke kanten een plog. Een plog, oftewel een verslag van haar dag in foto’s, van 9 oktober, toen ik haar voorstelling zag in Arnhem.

Vandaag spelen we in het Posttheater in Arnhem, en dan mogen er jellybeans gekocht worden. Snowy ones, want het is bijna winter.

Het was een impulsaankoop want eigenlijk kocht ik dit in de supermarkt, althans, de ingrediënten voor dit. Dit maakte ik van de ingrediënten; eten voor de jongens en voor mezelf voor vanavond. Indiase curry, i didn’t know i had it in me.

Voordat we naar het theater gaan rijden mag ik nog even de laatste aflevering van Narcos kijken. Spannend!!! En ik spreek na 10 afleveringen vloeiend Spaans. Althans, dat denk ik.

Kijk, daar komt Ocker aangereden, ik zit hier al in de auto.

Hier gaat hij zijn fiets parkeren. Bij de bovenburen is een meisje geboren.

Het duurt lang. Maar hier is hij bijna zijn slot op de fiets aan het doen. Dat moet ook, want ik woon in een gevaarlijke buurt.

Het is een prachtige dag om naar Arnhem te rijden.

Oh nee. Er staat file. Er dachten meer mensen: “het is een prachtige dag om naar Arnhem te rijden”.

Ocker en ik hebben een hekel aan file. Verdwijn file, verdwijn!

In het theater staat Arjan de technicus al op ons te wachten. De technicus is niet zijn echte achternaam, maar zo noemen we hem wel altijd. Hij is een lampjes- en geluidskoning.

Dit hangt hij elke keer op; het decor.

Ocker speelt alvast even zijn vingers warm, ik zit hier achter het keyboard dus nu krijgen jullie een heel goed beeld van mijn uitzicht tijdens de show. Die lamp voor mn neus staat soms aan, dan zie ik Ocker niet.

Hier laten Ocker en Arjan elkaar filmpjes zien. Dit keer was het van de beste Voice auditie ooit, door Jennie Lena. Ocker heeft hier duidelijk meer armbandjes om dan Arjan.

Ik vind het zielig voor deze muis met identiteitsproblemen.

Na het eten begonnen we aan het leukste deel van de avond; er stond een sjoelbak!!!!!!!!!!!!1111!!!!

We hebben gesjoeld tot vlak voor de show omdat we er HE-LE-MAAL inzaten. Schijfjes in hokjes schuiven; mij kan je niet gelukkiger maken.

Ook de puntentelling bijhouden vind ik heel erg leuk.

Oh man wat gingen we erin op. We vergaten bijna dat we nog een show moesten spelen.

Het was een nek aan nek race, zo spannend.

Uiteindelijk won Arjan de technicus, maar wij speelden die avond een heel fijne show in Arnhem. En dat mag ook gezegd worden. Vol van de show en het sjoelen reden we naar huis. Naar ons bedje. Voor de dag erna weer een dag vol spanning en sensatie.

Joost de Haas maakte de poster voor ‘Alles Eromheen’ van Van der Laan en Woe. Sinds 21 april hangt ook deze op mijn kamer en ik kijk er graag naar. Volgens mij krijgen posters en hun makers veel minder aandacht dan ze verdienen, dus ik belde Joost met wat vragen.

Deze poster is bedacht en gemaakt door Yvonne Roos. Het is de enige poster die mij wel eens laat schrikken. Als ik op mijn balkon sta bijvoorbeeld, of als ik gewoon naar het behangetje staar. Ik sprak Yvonne over het affiche en een beetje over de voorstelling die erbij hoort.

Hoe ben je op het idee voor de poster gekomen?

Toen Wim en het impresariaat mij vroegen de poster te maken, moest de voorstelling nog worden geschreven. Wel ontving ik een tekst getiteld ‘Spijtig, spijtig, spijtig’ waarin Wim belooft alle problemen op te lossen. Ze wilden graag een affiche met jaren 70 sfeer en de foto van Wim was al gemaakt. Al schetsend kwam ik terecht bij de patronen die zo kenmerkend zijn voor de zeventiger jaren. En na een brainstorm met Wim heb ik hier meer inhoud aan gegeven door er allerlei verborgen gezichten in te monteren, zodat de achtergrond van het affiche weerspiegelt wat er in het hoofd van Wim om gaat. ‘Het is niet wat het lijkt’, dat gevoel. Het stoffige behangetje blijkt een hele andere lading te omvatten dan het in eerste instantie doet vermoeden. De gezichten zijn afkomstig van foto’s van waterspuwers die ik heb gemaakt tijdens vakanties.

Wat is de relatie van de poster tot de voorstelling?

Ik denk dat het affiche de lading van de voorstelling dekt als je bedenkt in wat voor monsterlijke situaties je jezelf kunt laten belanden, brrr. Ook herken ik in het affiche het nerveuze, achterdochtige aspect uit de voorstelling. De discussie die Wim met zichzelf voert op de wc. ‘Is het wat het lijkt?’ ‘Of stel nou dat, en wat dan!?’ ‘Zijn ze te vertrouwen?’.

Wat vind je belangrijk aan een (cabaretaffiche)?

Een goed theater- of cabaretaffiche raakt je wanneer je er snel langs fietst. Dat is vaak al heel knap, gezien de hectiek op en langs de Nederlandse fietspaden, met name in Amsterdam. Als een cabaret- of theateraffiche je in een paar seconden een bepaald gevoel meegeeft of een vraag stelt, vind ik het een geslaagd ontwerp. Terwijl je je fietsrit vervolgt, blijft het beeld bij je hangen en eenmaal thuis of op je werk ga je op zoek naar informatie over de voorstelling. Het affiche dat ik heb gemaakt voor de voorstelling van Wim Helsen vraagt eigenlijk wel iets meer tijd dan een paar seconden. Pas als je langer kijkt, zie je ineens de grimmigheid tussen de stoffige bloemen opduiken.

Ruben Steeman maakte de poster voor de voorstelling van Pieter Derks. Bij gesprekken over mijn muur komt die steevast ter sprake. Omdat de soms erg mooi ontworpen affiches best wat aandacht verdienen, vroeg ik Ruben naar het ontwerpproces.

Hoe ben je op het idee van de poster gekomen?

We wilden iets doen met oud en nieuw. En dan niet het oliebollenfeest, maar oude principes en nieuws. Pieter heeft in zijn shows veel actueel werk en de onderwerpen die hij bespreekt koppelt hij ook aan stukken geschiedenis, dingen die terugkomen. We hebben een aantal voorstellen gedaan, maar we zijn uiteindelijk op de tekening van Da Vinci gekomen tijdens het schetsen. Al schetsend zie je soms plots iets wat je niet bedacht had, en zonder die schets ook niet bedacht had kunnen hebben. Ik probeerde iets met een standbeeld dat de krant las en tegelijk een microfoon vasthield, en toen leek de houding opeens op die tekening.

Hoe en waarom heb je hem zo gemaakt?

We wilden de Da Vincitekening citeren, niet kopiëren. Het naar deze tijd toe trekken, zonder de associatie te verliezen. In de foto hebben we alles heel simpel gehouden. 

De achtergrond is de muur van de studio van fotograaf Arjen Benning. Het is een geschikte muur om het papier van de tekening te verbeelden, het heeft dezelfde kleur. Ik heb met een dik stuk grafiet een vierkant en cirkel op de muur getekend op basis van Pieters maten. Toen hebben we Pieter een aantal keer gefotografeerd, onder andere steunend op kratjes om de gespreide stand van zijn benen voor elkaar te krijgen. In nabewerking hebben we de beelden over elkaar heen gezet. De typografie in klein in potlood getekend, om dezelfde structuur te krijgen als het grafiet.

Wat vind je belangrijk aan een (cabaret)affiche?

Bij een affiche voor een solovoorstelling dat de speler er goed herkenbaar op staat. Dat de sfeer aanspreekt of prikkelt. En misschien wel dat je zelf met het beeld aan de haal gaat, dat je geïnteresseerd raakt in het verhaal dat het beeld vertelt. Of in ieder geval dat je ernaar kijkt. Cabaretaffiches mogen van mij ook wel grappig zijn, al is deze dat niet echt. Waar ik slecht tegen kan, is cabaretaffiches met portretten van de cabaretier met een gulle lach. De bedoeling is dat je mij aan het lachen maakt, en zo’n gemaakte lach doet dat eigenlijk nooit, die wil ik liever punchen. 

Gesprekken gaan altijd over mijn muur. Met iedereen die voor het eerst op mijn kamer in Groningen komt, bespreek ik even de wand die volgeplakt is met posters. Cabaret vooral, af en toe een verdwaald toneelaffiche. ‘Nee, ik heb niet het gevoel dat ik aangekeken word door mijn posters. Alleen als ik op het balkon sta, denk ik wel eens dat er iemand in mijn kamer staat, omdat Wim Helsen op geloofwaardige hoogte hang.’

Het is een dankbaar gespreksonderwerp. Af en toe worden posters minutenlang besproken. ‘Die van Buutvrij, zou Jeroen Woe op een krukje staan of is de foto in twee keer genomen?’ (Ik hoop het eerste, maar weet inmiddels het tweede) Sommige posters zijn zo mooi of slim gemaakt, dat ik het jammer vind dat er soms zo weinig aandacht aan wordt besteed. De ontwerper staat meestal of minuscuul in een hoekje of is überhaupt niet te achterhalen.

Dat ze toch het bespreken waard zijn, is niet alleen mijn opvatting. Van 1992 tot 2011 werd de theaterafficheprijs uitgereikt, die ook af en toe gewonnen werd door cabaretposters:

Sinds 2011 gaat de prijs door het leven als Mart.Spruijt Theaterafficheprijs, sinds 2013 wordt ‘ie tweejaarlijks uitgereikt (dat is dus om de twee jaar en niet twee keer per jaar – dit heb ik moeten opzoeken). 

Gesprekken gaan altijd over mijn muur en steevast komt de vraag ‘welke vind je het mooist?’. Dat is natuurlijk een onmogelijke vraag, maar er zijn een aantal posters die altijd de revue passeren. De poster van Pieter Derks’ voorstelling ‘Zo Goed Als Nieuw’, Wim Helsens ‘Spijtig spijtig spijtig’ en die van Van der Laan en Woe met ‘Alles Eromheen’. Ik sprak met de makers. Respectievelijk Ruben Steeman, Yvonne Roos en Joost de Haas.

In november 2016 sprak ik voor de Volkskrant met de makers van de genomineerde affiches van de prijs, die inmiddels weder een nieuwe naam heeft: de MullerVisual Theaterafficheprijs.

Komt’ie:
___________

Hoi! Wij zijn Yentl en de Boer en hierbij zomaar een daggie uit ons leven. 27 mei 2015. Op de agenda: sowieso lekker ontbijten. De Boer heeft rijles, maar dat geeft Yentl dan weer mooi de tijd om iets te schijven voor onze nieuwe voorstelling ‘De snoepwinkel is gesloten’. Want vanavond spelen we voor de laatste keer ‘De Meisjes’ in Theater Bellevue in Amsterdam!

Ontbijt. Sjiek.

De Boer heeft rijles. Yentl ‘schrijft voor de nieuwe voorstelling’.

Dit zou een hele normale foto zijn als het winter was. Het is Mei. Yentl heeft een dikke sjaal – Prima.

Hier moeten we wezen.

Inkopen gedaan voor de voorstelling. Nu eerst een keiharde borrel.

Iemand heeft d’r sjaal afgedaan…

Zo, het decor is opgebouwd. Armoeiig als we zijn: allemaal kleren uit onze eigen kast.

Eten is altijd het hoogtepunt van onze dag. Yentl kan niet kiezen. Duurt nu echt al triest lang. Als je 10 minuten naar deze foto kijkt weet je een beetje wat Christine heeft doorgemaakt. Nu we toch zo goed aan het kijken zijn: links zit onze knappe technica Anouk en rechts onze níeuwe knappe technica Floor. Wij werken alleen maar met knappe chickies in de techniek, sta je meteen 10-0 voor als je aankomt bij een theater.

Dit was trouwens de menukaart. Yentl ging uiteindelijk voor de Texelse Runderbiefstuk, ouwe meatlover.

Christine ‘speelt in’. Vet dramatisch, maar goed.

Snel nog even een selfie nu de rekwisieten, rook en het licht er toch zijn. We zijn rocksterren yeah.

Christine stemt d’r roze gitaar, Yentl heeft om een onduidelijke reden haar sjaal maar weer omgedaan.

Opmaken.

Dit is Sander. Hij maakt vandaag scènefoto’s omdat we De Meisjes voor allerlaatste keer spelen. ;-(

Spoiler-alert: Christine is tijdens de voorstelling in een kikker veranderd. Een vrouw uit het publiek wilde graag met haar op de foto. Ok.

Kijk nou eens wie er is komen kijken in z’n Kuifje shirt! Toen hij hoorde dat we een plog aan het maken waren wilde hij er per se in, grmpf.

Wawiewa! Allebei een cadeautje van Youp! En zo eindigen we de dag toch nog sjieker dan we ‘m begonnen.

In 2004 maakte Kees Torn een heel knap Nederlands-Engels liedje, dat in 2014 opeens een internethit werd doordat Ionica Smeets het liet zien in Zomergasten.  Niet lang daarna tweette Frank van Pamelen: ‘Speciaal voor @ionicasmeets’: liedje #nederlandsfrans in de maak. Op zijn Kees Torns. Al was meteen de eerste avond soir…’ En zo geschiedde. 

Toen Ionica Smeets in augustus 2014 te gast was bij Zomergasten liet ze een fragment zien van Kees Torn uit 2004. Hij had een briljant liedje gemaakt waarin het laatste woord steeds semantisch het Engelse equivalent van het voorlaatste woord is, maar fonetisch de continuele van de syntax. Ja. Echt. En hoewel het dus al tien jaar oud was, werd het opeens een internethit. Massaal werd het gedeeld, op Twitter, Facebook, Dumpert en andere onduidelijke websites die leuke filmpjes delen. Terecht natuurlijk. Het zit ongelooflijk knap in elkaar. Mocht je ‘m per ongeluk gemist hebben, hier is ‘ie nog eens:

Niet lang daarna zag ik een tweet van Frank van Pamelen, naar eigen zeggen ‘schrijver en zo,’ maar stiekem ook cabaretier en taalkunstenaar: